CPU Nedir?
Bilgisayarın beyni olup operasyonel işlem süreçlerini yöneten CPU’nun açılımı Central Processing Unit’dir (Merkezi İşlem Birimi). Belleği kontrol edip bileşenlere komutlar vererek bilgisayarın işlemesini sağlar. CPU’yu daha iyi anlamak için içeriğindeki birimleri bilmek gerekir: ALU, CU, BUS, Memory Unit.
ALU (Arithmetic Logic Unit): CPU’nun içinde gerçekleşen tüm aritmetik ve mantıksal işlemler ALU’da gerçekleşir.
CU (Control Unit): BUS aracılığıyla gelen işlemleri kontrol edip ALU’ya aktaran parçadır. Aynı şekilde ALU’dan gelen sonuçları kontrol edip BUS’lar aracılığı ile ilgili birimlere gönderir.
BUS: Bilgisayar birimleri arasındaki veri iletimini sağlayan yapılardır.
Memory Unit: RAM ve CPU arasındaki veri akışını denetler.
Pointer: CPU tarafından işlenecek bir sonraki talimatın konumunu gösterir.
Cache (Önbellek): CPU’nun içinde bulunup verileri geçici depolar. RAM’den sık alınan verileri saklar. RAM’e kıyasla daha hızlı veri alır. Maliyeti yüksek, kapasitesi sınırlıdır.
Register: Özel amaçlı geçici bellektir. İşlem sırasındaki verileri depolar.
Core (Çekirdek): Program talimatlarını okur ve işler. ALU, CU ve Cache’den oluşur.
Threads: CPU’nun üzerinde çalıştığı, parçalanmış bir işin her bir parçasıdır.
CPU’nun yapısını daha iyi anladığımıza göre nasıl çalıştığına tekrardan odaklanabiliriz. CPU, basit bir döngü ile çalışmaktadır. Öncelikle yapılacak iş binary komutlar halinde BUS’lar aracılığıyla CPU’ya gelir. CU’nun kontrolünden geçen kodlar ALU’ya aktarılır ve gelen koda göre işlemler yapılır. ALU’dan çıkan sonuç tekrar CU’da kontrol edilir ve BUS’lar aracılığıyla ilgili konumlara yönlendirilir. Örneklendirmek gerekirse, bilgisayarınızın sesini açmak için tuşa bastığınızda klavyeden gelen input RAM’e aktarılır. RAM’e aktarılan bu komut CPU’ya götürülüp gerekli işlemlerden geçtikten sonra sonuç output aygıtına (Hopörlör) yönlendirilir ve döngü biter.
İsmail Yazıcıoğlu
